Aurrekoak

Erakusketak

Kontsultatu beharrezko informazio guztia Guggenheim Bilbao Museoan oraingo erakusketen eta aurki izango direnen inguruan.

Erakusketak | Guggenheim Bilbao Museoa

Aurrekoak | Guggenheim Bilbao Museoa

Alex Reynolds

Artistekin solasean

Alex Reynolds. Bada lege bat, esku bat, abesti bat

Entzuteko gida

Guggenheim Bilbao Museoaren Film &amp; Video aretorako programatutako erakusketak mugimendudun irudiari lotutako praktika artistikoei buruzkoak dira, beti ere arte bisual garaikideen testuinguruan.
Alex Reynolds (Bilbo, 1978) artista eta zinemagilearen lanak etengabe ikertzen ditu harremanak eraikitzeko eta maitatzeko ditugun moduak, bereziki hizkuntza zinematografikoaren bidez adierazten diren heinean. Artistak egitura narratiboak, jarraibideak eta ekoizpen-erritmoak aldatzen ditu; antzezpen-ohiturekin, kontakizunarekin eta ikusleak haietan duen zereginarekin jolasten du; eta erronka botatzen dio gure pertzepzioari, pantailaz eta irudien munduaz harago. Horrela, erakusketa-eremuko objektuak eta gertakariak eraldatzen ditu, eta gure ulermenaren automatismoak etenda uzten.
Erakusketa honek Reynoldsen azkenaldiko hiru obra aurkezten ditu. Hiru obra horiek ideien triangelu bat aktibatzen dute etengabe: araua, mugitzen ari den eskua eta abesten duen ahotsa. Palais filma Bruselan egina da, Justizia Jauregiaren berealdiko arkitekturaren barruan. Filmak isil-isilik garamatza XIX. mendeko eraikin hartako labirinto-itxurako bulegoetan barrena; badirudi jakin-mina, umore bihurria eta halako asaldura arraro bat gainjartzen direla, ikonografia inperialak markatutako eremu monumental batean zehar kamerari jarraitzen diogun bitartean. Areto nagusiaren gelaurrean diapasoi bat ere badago, airean dar-dar, nahiz eta ia ez hauteman. Tradizioz musika-tresnak afinatzeko erabilia, honako hau artistaren ezagun baten ahots-tonua zehatz-mehatz erreproduzitzeko egina da berariaz. Eta, hain zuzen ere, pertsona horren izena darama piezak: Justine.
Areto nagusian Reynoldsen film berriena dago ikusgai, Alma Söderberg koreografo suediarrarekin elkarlanean egina eta Guggenheim Bilbao Museoarekin batera ekoiztua. Eskua kantari (The Hand that Sings) izeneko lan horrek denboran lotuta dauden keinu, ahots eta irudien sare bat sortzen du. Itxuraz, elementu horiek mimetizatu egiten dira, sekuentzia ireki bati jarraikiz: urtero, kortxoaren uztaldian, Extremaduran artelatzaren azala erauztetik su txiki baten ondoan laranja bat zuritzera, edo norbaiten eskua garbitzera; hostoen dardaratik ahotsarenera, tartean txori batek urrunean hegoak nola astintzen dituen entzuten dela; edo, are, interpretearen abestiaren eta eskuaren mugimenduen artean sortzen den elkarrekintza errepikakorra. Teilatu baten gainean, zenbait hitz entzuten dira gaztelaniaz eta ingelesez, Bruselako zeruertzean Justizia Jauregia erdizka ikusten dugun bitartean. Zentzumenek finkotasunarekiko eta hierarkiarekiko duten erresistentzia, eraldaketarekiko interesa eta prozesu horretan zentzumen guztiak barneratzea obra berri honen funtsezko alderdiak dira. Eskua kantari askea da eta, aldi berean, xehetasunez osatuta. Korrespondentzien jolas liriko bat proposatzen du, eta, jolas horretan, gorputzek, paisaiak eta kamerak elkarrekin lan egiten dute, erabateko sintonian.
Arte-arduraduna: Manuel Cirauqui
Alex Reynolds eta Alma Söderberg 
Eskua kantari (The Hand that Sings), 2021 
Bereizmen handiko bideo-proiekzioa koloretan, soinuduna (ekoizpen-irudia) 
Eskaintza: artistak eta Galería Marta Cervera

Guggenheim Bilbao Museoaren Film &amp; Video aretorako programatutako erakusketak mugimendudun irudiari lotutako praktika artistikoei buruzkoak dira, beti

Alex Reynolds. Bada lege bat, esku bat, abesti bat | Guggenheim Bilbao Museoa

Bilbo eta pintura 

Hitzaldia

Hausnarketa partekatuak

Paco Durrio, urregile: modernitatea eta abangoardia 

Sormen-saioa

Bilbo eta pintura

Bisita gidatua

IBERDROLA

Erakusketaren irudiak Museoan

BILBAO: PORTUA ETA MERKATARITZA HIRIA

ITSASOA ETA HERRIA

PINTURAN INTERPRETATUTAKO DANTZA

PACO DURRIO: BILBAO-PARIS LOTURA

Erakusketa hau hiribildu baten historia bisuala da, XIX. mendeko Bilborena, hain zuzen, frantsesek inbaditua eta karlistek setiatua izan arren, eta hainbat kolera-epidemia pairatuta ere —1834an lehena, 1893an laugarrena—, gune ekonomiko garrantzitsua bilakatu zen hiri handi batena. Hiri horretan aurrera egiteko modua izan zuten hainbat artistak ere, Parisetik buelta egin ondoren. Hona hemen hogeita zazpi eszena piktoriko —time-song edo garaiko abesti arrakastatsuak balira bezala—, haien bidez gure hiriaren historian murgiltzeko, goi mailako pinturak eskaintzen digun oroitzapen- eta ezagutza gaitasun bikoitz hori zorrozteko.
Komisarioa: Kosme de Barañano

Erakusketa hau hiribildu baten historia bisuala da, XIX. mendeko Bilborena, hain zuzen, frantsesek inbaditua eta karlistek setiatua izan arren, eta

Bilbo eta pintura | Guggenheim Bilbao Museoa

Artea, zientzia eta sinestesia

Vasily Kandinsky 1866ko abenduaren 16an jaio zen Moskun. Bertako unibertsitatean, zuzenbide- eta ekonomia-ikasketak egin zituen 1886tik 1892ra, eta, lizentzia eskuratu ondoren, eskolak eman zituen. 1896an, uko egin zion irakasle-postu bati, eta Munichera joan zen, artea ikastera, Anton Azberekin, 1897 eta 1899 artean, Kunstakademie akademian, eta, gero, Franz von Stuckekin, 1900ean. 1901 eta 1903 artean, Kandinskyk Phalanx taldearen arte-eskolan irakatsi zuen. Talde hura berak sortu zuen Munichen, beste batzuekin batera. Bere ikasleetako bat, Gabriele Münter, izan zuen neskalagun 1914ra arte. 1902an, Kandinskyren lehenengo erakusketa egin zen Berliner Secession elkarteak antolatua, eta artistak bere lehenengo xilografiak sortu zituen. 1903an eta 1904an bidaiak egin zituen Italia, Herbehereak eta Afrikako iparraldea ezagutzeko eta Errusiara ere bueltatu zen bisitan. 1904tik aurrera, Parisko Salon d&#8217;Automne-n (Udazkeneko erakusketa) egin zituen erakusketak.

Kandinsky, Vasily

Kandinsky

Aurkespen-hitzaldia

Erakusketarako bisita birtuala, haren komisario Megan Fontanellaren eskutik

Fundación BBVA

305–306 Aretoa

Hasiera: Munich

307 Aretoa

Erresuma kosmikoak: Errusiatik Bauhausera

306 aretoa

Mundu ñimiñoak: Paris

Vasily Kandinsky, abstrakzioaren aitzindaria eta estetikaren teorialari ezaguna (Mosku, 1866–Neuilly-sur-Seine, Frantzia, 1944), XX. mende hasierako artistarik berritzaileenetako bat izan zen. Margolaritza mundu naturalarekin zituen loturetatik askatzeko xedea zuelarik, artistaren “barne-premian” soilik oinarritutako gai berriak aurkitzen saiatu zen, eta auzi hori bere bizitza osoan izango zuen gogoan.
1900 eta 1910eko hamarkadetan, Munichen bizi zelarik, kolorearen eta konposizioaren adierazkortasun-aukerak aztertzen hasi zen Kandinsky. Hala ere, 1914an Lehen Mundu Gerra hasi, eta Alemaniatik alde egin behar izan zuen. Bere jaioterrira itzuli zenean, Moskura, Kandinsky errusiar abangoardiaren kutsu utopikoko esperimentuak hasi zen haren pintura-hiztegian islatzen, forma geometrikoei garrantzi handia emanez, hizkera estetiko unibertsal bat osatzeko helburuarekin. Ondoren, Alemanian bueltan, Bauhausarekin elkartu zen Kandinsky, irakasle gisa. Izan ere, arte eta diseinu aplikatuko eskola haren oinarrian zegoen ustea partekatzen zuen: arteak gizakia eta gizartea eraldatzeko ahalmena zuela, alegia. Berriz ere Alemaniatik alde egin behar izan zuen 1933an, Bauhausa itxi egin baitzuten nazien presiopean, eta Kandinsky Parisko kanpoaldean finkatu zen, non, biomorfismoa baliatuz, surrealismoaren eta natura-zientzien eragina agerian uzten zuen ikonografia bat landu baitzuen.
Kandinskyren istorioak lotura estua du New Yorken 1937an eratutako Solomon R. Guggenheim Foundation-en istorioarekin, beste edozein artistarenak baino gehiago. Fundazioaren sortzailea, Solomon R. Guggenheim industria-gizona, 1929an hasi zen Kandinskyren lanak biltzen, eta hurrengo urtean Dessauko Bauhausen ezagutu zuen artista. Honako erakusketa honek fundazioak dauzkan funts zabaletatik datozen lanak aurkezten ditu, eta guztiz ilustratzen du margolariaren ibilbide garrantzitsua.
—Megan Fontanella, Arte-arduraduna, Arte moderno eta artelanen jatorria, Solomon R. Guggenheim Museum, New York
Solomon R. Guggenheim Foundation-ek antolatua, New York
Vasily Kandinsky 
Lerro beltzak (Schwarze Linien), 1913ko abendua 
Olio-pintura mihise gainean, 130,5 × 131,1 cm 
Solomon R. Guggenheim Museum, New York, Solomon R. Guggenheim sortze bilduma, dohaintza 37.241 
© Vasily Kandinsky, VEGAP, Bilbo, 2020

Etengabeko ikerketa

BERRIKUNTZA IRAKASKUNTZAN

ERAGIN HANDIKO IDATZIAK

TERMINO NAGUSIAK

Megan Fontanellaren aurkezpena

Instalazio-prozesuaren azalpena

Artelanen enbalajea eta garraioa

Aretoen egokitzapena

Publizitatea

Obren bidaia New Yorketik Bilbora

Artelanen mugimendua Museoaren barnealdean

Artelanen egoera egiaztatzea

Artelanen antolamendua edo layout delakoa

Katalogoa

Argiztapena

Elementu grafikoak

Didaktika

Prentsaurrekoa

#KandinskyAtzeraKontua

Kandinsky erakusketa ezagutzeko bisita birtualaz gozatzera gonbidatzen zaitugu. Ibilbide honek erakusketan dauden artelan eta azalpen-testu guztiak barne hartzen ditu.

HASI 

BISITA BIRTUALA 

Vasily Kandinsky, abstrakzioaren aitzindaria eta estetikaren teorialari ezaguna (Mosku, 1866–Neuilly-sur-Seine, Frantzia, 1944), XX. mende hasierako

Kandinsky | Guggenheim Bilbao Museoa

Lee Krasner

Solasaldia

Lee Krasnerri Buruzko

Proiekzioa

Lee Krasnerri Elkarrizketak

LK: pintura bizitoki

Krasnerren teknikak

+18 sorkuntza-saioa

&nbsp;
“Emakumea nintzen, judua, alarguna, arrunt margolari ona —eskerrik asko—, eta apur bat independenteegia”. Lee Krasner

Artista

Krasner, Lee

Lee Krasner. Kolore bizia

Gozatu Lee Krasner. Kolore bizia aldi baterako erakusketa berriaren aurkezpenaz eta haren komisarioak, Lucía Agirrek, eskainiko digun online bisita gidatuaz.

Online aurkezpena eta bisita gidatua: Lee Krasner. Kolore bizia

Lee Krasnerri Buruzko 

Seguros Bilbao

Lee jaio da

Aurrez aurreko marrazketa

Irudi txikiak

Gerra-zerbitzurako erakusleihoak

Stable Gallery

Profezia

Gaueko bidaiak

Oinarrizko saila

Oinarrizko saila marrazkiak

Palingenesia

Hamaika modu

Lee Krasnerrek (1908–1984) Lena Krassner zuen jatorrizko izena, Brooklynen jaio zen eta errusiar judu ortodoxo emigranteen familia batean hazi zen. 14 urterekin, artean jardutea erabaki zuen, eta New Yorkeko lehen sortzaileetako bat izan zen planteamendu erabat abstraktua hartzen, espresionismo abstraktuaren aitzindari bihurtuz. 1942an bere lanak French and American Painting izenburua zuen talde-erakusketan sartu zituzten eta, erakusketa hartan parte hartu zuten artistetatik bakarra baitzen ezagutzen ez zuena —Jackson Pollock—, Krasnerrek haren estudioa bisitatzera joatea erabaki zuen. Era hartan hasi zen bien arteko harremana; 1945ean ezkondu eta Springsera joan ziren bizitzera, Long Islandera.
Bere garaikide askok ez bezala, Krasnerrek uko egin zion “izenpe bereizgarri” bat sortzeari, “zurruna eta batere bizia ez zen” gauza iruditzen zitzaion-eta. Obra-zikloak landuz, etengabe bilatu zituen benetako adierazpena lortzeko bitarteko berriak, baita garairik nahasienetan ere —Pollocken ezegonkortasun emozionalaren eta haren bat-bateko heriotzaren ondoriozkoetan, 1956an hil baitzen auto-istripu batean—. Krasnerren izpiritu bikaina argi antzematen da bere estudioan berrogeita hamar urte baino gehiagotan sortu zituen eta erakusketa honetan ospatzen ditugun obren multzoaren bidez.
Londreseko Barbican Centre museoak Guggenheim Bilbao Museoarekin batera antolatutako erakusketa. Terra Foundation for American Art fundazioaren laguntzarekin
Komisarioak: Eleanor Nairne eta Lucía Agirre
Lee Krasner 
Borroka (Combat), 1965 
Olio-pintura mihise gainean 
179 × 410,4 cm 
National Gallery of Victoria, Melbourne, 
Felton Bequest, 1992 (IC1-1992). 
© The Pollock-Krasner Foundation

IN FOCUS

Lee Krasnerrek (1908–1984) Lena Krassner zuen jatorrizko izena, Brooklynen jaio zen eta errusiar judu ortodoxo emigranteen familia batean hazi zen. 14

Lee Krasner. Kolore bizia | Guggenheim Bilbao Museoa

“Arteak ordezko pentsamendu bat sustatzen hasteko balio izan zuen, gaiak era berri batera ikusteko, eta, azkenik, beste ikuspegi batetik jorratzeko”.
Elssie Ansareo

Artistak

Ansareo, Elssie

“Gure gorputzekin mendien formak eta  gure inguruneko harriak irudikatzen ahalegindu ginen. Paisaia gure gorputzen bitartez esperimentatu genuen, klasearen egunerokotasuna aldatuaz, batzuen eta besteen arteko lankidetza eta koordinazioa eskatzen duten dinamikak erabiliaz, elkarrekin lan eginaz gure gorputzen bitartez paisaia berria sortzeko”.
Maider López

López, Maider

“Tailerraren helburu nagusia ikasleak geometriara bizipen-eran hurbiltzea izan zen, inguruneko hainbat adibidetara joaz, eguneroko objektuen azterketa eta ezaugarri geometrikoei buruzko esplorazioa bultzatuz.

Artea formak eta objektuak modu plastikoan esperimentatzeko bidea izan zen. Ikastaroaren planteamenduan, interes berezia izan zuen talde-lanak, eta, horretarako, ikasleek taldean lan egiteko proiektuak diseinatu ziren”.
Iñaki Gracenea

Gracenea, Iñaki

“Proiektuaren funtsezko kontzeptuetako bat izan da ikerketak, eguneroko lanak eta ikasketa lanak bidea egiten dutela pixkanaka, edo, hobeto esanda, bidea direla. Prozesua baita garrantzizkoena. Eta akatsa, etengabeko ikaskuntza prozesu horren beste elementu bat. Ez dago akatsik gabeko lan prozesurik, esperimentazio prozesurik. Akatsa kontuan izatea oso garrantzitsua da, ez jakitea naturalizatzen baitu, irakasleak eta artistak ere ez dute zertan jakin behar eta. Bidea horrela egiten da, zalantzekin eta jakin gabe, ikertzen eta probatzen.

Ikaslea lana taldean planteatzera, ikusten eta erabakitzen duena adieraztera edo egin nahi duena hautatzera eta hanka sartzera ohitzen bada, horrek  guztiak bere irizpidea garatzen laguntzen dio eztabaidatzeko modua bezala”.
Manu Muniategiandikoetxea

Muniategiandikoetxea, Manu

“Samaniego ikastetxera heltzean, kultur anitzeko taldea aurkitu nuen, oso gaztea, geldiezina, harkorra eta esperimentatzera irekia. Proiektuaren ideia argia zen hasiera-hasieratik. Ikastetxea proiektu &#8220;espaziala&#8221; taldean garatzeko lanetan murgilduta zegoen, eta zeregin berezia esleitu zigun: Noski –horrela deitzen da bidaiako maskota– abentura estratosferiko baterako jantzi esklusibo batekin hornitzea.

Horretan ari ginen proiektu guztia bertan behera geratu zenean konfinamenduaren ondorioz, eta Noski lurrean geratuko zen. Halaber, bigarren zeregin zirraragarri bat geratu zen egiteke: geure espedizio propioa prestatzea”.
Ibon Sáenz de Olazagoitia

Sáenz de Olazagoitia, Ibon

“Materialak, teknikak, formak eta horien ordenamendua premien arabera zehazteko denbora behar da. Batzuetan, okerragoa izaten da norabide bakar batean gidatzen ahalegintzea, eta, guri dagokigunez, ez zen errealista izango. Zentzuzkoena eta produktiboena laguntzea da, gutxienez nire esperientziak horrela esaten dit; elkarrekin egoteak eta mugimenduan egoteak pixkanaka ibilbidea eta gure premiak definitzen ditu.

Poliki egin dugu aurrera, eta egiteko moduan jarrera bat defendatu dugu, helburu jakin batera jo gabe; aitzitik, jarrera hori irekita dago, adierazteko aukerak bilatzen ditu, eta, batik bat, deskubritzeko eta norbera berresteko aukera ematen du”.
Manu Uranga

Uranga, Manu

Hezkuntza eta BBK

SAN GABRIEL, TRÁPAGA 

Ikusgarria eta ikusezina

ZAMAKOLA-JUAN DELMAS  

Marrazkia, gorputza, hiria

SÁNCHEZ MARCOS 

Geometria ingurunean

BUENOS AIRES 

Naturari begira

SAMANIEGO 

Bidaia esp(a)eziala

BIZARAIN 

Mendiak eta harriak

Artea ikasteko erreminta gisa 
Arteari buruz hitz egiteak eta artista baten laguntzarekin sorkuntza-prozesuan parte hartzeak Lehen Hezkuntzako ikasleei aukera ematen die curriculumeko gaiak ikuspegi ezberdin batetik jorratzeko.
Askok hobeto ikasten dute ikaskuntza aktiboagoa denean eta hautatzeko aukera gehiago baldin badaude. Programa honetan, galderak egiteaz gain, jakin-mina piztu, ideia inspiratzaile berriak aztertu eta ezagutzeko emozioa esperimentatzen da.
Proiektu bakoitza bakarra da eta pertsonalizatua, modu irekian diseinatu da, eta egin ahala bideratu da, pertsona bakoitzaren trebetasun eta interesetara ahalik eta gehien egokitzeko. Proiektua garatzerakoan, askotan lekua eman behar zaio inprobisazioari, jolasari, esplorazioari, ikerketari, esperimentuari eta akatsari. Ikasleek hautatzen duten prozesu artistikoak pentsatzera, baloratzera, hautatzera, probatzera, zalantzan jartzera, dibertitzera, galtzera, blokeatzera eta, jakina, hanka sartzera eramaten ditu, akatsik gabe ez baitago aurrerapenik.
Eta ikasturtearen amaierarekin batera, proiektu honen azken urratsa heldu da: sormen-prozesuak bere eszenaratzea du. Muntatzeak eta erakusteak beste zentzu eta esanahi bat ematen dio landutakoari. Erakusketak ziklo bat ixten du prozesu artistiko guztietan, beste pertsona batzuengana iristea lortzen duenean; hau da, egindako lana hautematen eta jasotzen duen publikoarengana iristean. Ikasleek beren sormen-lanak Museoan erakuts ditzakete, eta, era horretan, autoestimua eta errekonozimendua indartuko zaie; nekez ahaztuko duten gertaera izango da.
Uda guztietan bezala, Museoko Hezkuntza Gunea lanez betetzen da. Oraingoan, ekainaren 26tik irailaren 27ra bitartean, ikusleek aukera izango dute ikusgai dauden piezak ikusteko eta ikuspuntu originalenez eta freskoenez gozatzeko.

Bilbo-New York

Programa

Historia

Artea ikasbide programak hezkuntzarako duen ahalmen ikaragarria

Artea ikasbide programan parte hartzen duten artistak

Artea ikasbide 2020

Artea ikasteko erreminta gisa Arteari buruz hitz egiteak eta artista baten laguntzarekin sorkuntza-prozesuan parte hartzeak Lehen Hezkuntzako ikasleei

Artea ikasbide 2020 | Guggenheim Bilbao Museoa

William Kentridge: 7 atal 

Bideoa: Erakusketa

William Kentridge erreferentziazko izena da bideo-instalazioaren historian. Bere lanean, bideo-instalazioak koreografia eta marrazketa, keinua, ezabatua eta lerroa uztartzen ditu. Zuri-beltza nagusi denez, haren obrak arte grafikoetako lan-teknikekin (ikatz-ziria, grafitoa, tinta…) lotzen du filmaren testura tradizionala. Bederatzi pantailako instalazio honetan, Kentridgek George Méliès zinemaren aitaren talentuari hel egiten dio, eta, aldi berean, autorretratu oniriko bat egiten du, marrazkilarien estudioa agertoki kosmiko gisa erabiliz eta bere gorputza eta eguneroko jarduna erakutsiz. Erakusketak 7 atal Georges Mélièsentzat filmazio-multzotik hartzen du izena, eta harez gain beste bi lan osagarri ere hartzen ditu bere baitan, haiek ere 2003an eginak: Gau amerikarra (argazki-negatiboan zuriak eta beltzak trukatzeko lanari lotuta) eta Ilargirako bidaia (Mélièsek 1902an egindako maisulan homonimoari egindako omenaldi inplizitua). Azken pieza horrek jartzen dio soinua modu dramatikoan espazio osoari Phillip Millerren jatorrizko musikari esker.
Komisarioa: Manuel Cirauqui
William Kentridge 
7 atal Georges Mélièsentzat (7 Fragments for Georges Méliès), 2003 
eta Eguna gauaren ordez (Day for Night), 2003 
Instalazioa, 8 kanal, HD bideoa. Zuri-beltza, soinurik gabea. 
Fundació Sorigué bilduma, Lleida. 
© William Kentridge 
Irudia honakoaren eskaintza: Lia Rumma Gallery Milan/Napoles

William Kentridge: 7 atal

William Kentridge erreferentziazko izena da bideo-instalazioaren historian. Bere lanean, bideo-instalazioak koreografia eta marrazketa, keinua, ezabatua

William Kentridge: 7 atal | Guggenheim Bilbao Museoa

1920an jaio zen Lygia Clark, Belo Horizonten (Minas Gerais, Brasil), eta, 1940ko hamarkadaren amaieran, prestakuntza artistiko informalaeman zioten Rio de Janeiron Roberto Burle Marx eta Zélia Ferreira Salgado artista brasildarrek. 1950ean, Parisera joan zen, Fernand Léger eta Árpád Szènes maisu modernoekin ikasten jarraitzeko. 1952an egin zuen lehenengo erakusketa, L. Clark-Ribeiro, Pariseko Institut Endoplastique institutuan, eta, han, lan bidimentsionaletan abstrakzioarekin eta eraikuntza-formekin egindako lehenengo esperimentuak aurkeztu zituen. Urte beraren amaieran Brasilera itzuli zenean, banakako lehenengo erakusketa egin zuen, Lygia Clark 1950-1952, Rio de Janeiroko hezkuntza-ministerioan (Ministério da Educação). Hasten ari zen artista gisa ikusi zen Clark, eta herrialdeko erakusketa kolektibo garrantzitsuetan parte hartzen hasi zen; besteak beste, Exposição Nacional de Arte Abstrata (1953), lehenengoa, eta São Pauloko Bienala (1953).

1954an, Grupo Frente izeneko talde abangoardistarekin bat egin zuen, artista garaikide batzuekin batera (besteak beste, Aluísio Carvão, Hélio Oiticica eta Lygia Pape), eta 1956ra bitartean taldeak egin zituen erakusketa iraultzaileetan parte hartu zuen. Abstrakzio geometrikoaren printzipioei jarraikiz, aldi hartan egin zituen lanetan zehatz-mehatz irudikatu zituen forma geometrikoak, kolore biziak eta ordena-sentsazioa. Beste erakusketagarrantzitsu batzuetan ere hartu zuen parte; esaterako, Salão Nacional de Arte Moderna (1956 eta 1957),
Exposição Nacional de Arte Concreta (1957), lehenengoa, eta São Pauloko Bienala (1957). 1950eko hamarkadaren amaiera aldera, Clarken kezka estetiko eta filosofikoek neokonkretismoarenekin bat egin zuten. Neokonkretismoa mugimendu artistiko brasildar bat izan zen; 1959an sortu zen, eta abstrakzio konkretuaren izaera inpertsonala eta objektiboa baztertzen zuen. Neokonkretistek artearen eta bizitzaren artean kokatzen zituzten beren obrak, eta esfera publikoko esperientzia gisa. Clark fundatzaileetako bat izan zen, eta 1959ko Exposição Neoconcretaerakusketan parte hartu zuen; obra tridimentsionalak sortu zituen, eta, haien bidez, ikusleek artelanean modu aktiboan parte har zezaten sustatu.
1964tik 1970eko hamarkadaren hasierara arte, Clark Parisen bizi izan zen, eta obra ezohiko samar batzuk sortu zituen. Obra horiek Pierre Fédida psikiatrarekin luzaroan egindako psikoanalisiarekiko paralelo egin zituen, zeinak arte-forma terapeutiko bat bazegoela pentsatzera eraman baitzuen. Ikerketa horiekin batera, gertaera iraultzaileak izan ziren mundu osoan; adibidez, 1968ko maiatzeanFrantzian izandako gertakariak eta Nova Objetividade (objektibotasun berria), Tropicália(tropikalismoa) eta beste mugimendu batzuetan ziharduten artista brasildarren belaunaldi berri bat. Clarkek aldi horretan egin zituen obrek gorputza begien, belarrieneta sudurraren bidez estimulatzen duten elementuak dituzte, zentzumenak integratzeko modu gisa, baina ikusmenari lehentasuna eman gabe. Denboraldi horretako ikerketa artistikoak alderdi terapeutikoan jarri zuen arreta, eta kontzientzia subjektiboa eta gorputzarena aktibatu nahi zituen. 1978 eta gero, ibilbideko azken urteetan, Clarkek psikoanalisian jardun zuen soil-soilik. 1988an hil zen, Rio de Janeiron.

Clark, Lygia

Lygia Clark. Pintura eremu esperimental gisa, 1948–1958

Mahai-ingurua

Aurreneko urteak, 1948–1952

Abstrakzio Geometrikoa, 1953–1956

Formaren aldaera: espazioaren modulazioa, 1957–1958

Lygia Clark (Belo Horizonte, Brasil, 1920–Rio de Janeiro, Brasil, 1998) XX. mendearen bigarren erdiko sortzaile gailen bat izan zen, abstrakzioaren aitzindaria. Lygia Clark. Pintura eremu esperimental gisa, 1948–1958 izeneko erakusketak artistaren formazioaren urte behinenen azterketa berri bat eskaintzen du, 1948 eta 1958 arteko aroarena, hain zuzen, figurazioaren eta abstrakzioaren artean esperimentatzen ari zenekoa, helburutzat zuelarik bere helduaroko sorkariak definituko zituen hizkuntza bisual ahaltsu bat artikulatzea. Bere hasierako lan figuratiboaren adibide nabarmenekin batera, Clarkek garai goiztiar horretan sortu zituen sail nagusietako pinturak biltzen ditu erakusketa honek, bere arte-ibilbideko aurreneko hamarkadaren ikuspegi funtsezko bat eskainiz.
Pintura “eremu esperimental” gisa hartzerakoan, izen hori erabili baitzuen artistak berak 1956an emandako hitzaldi giltzarrizko batean, Clarkek baliabidea birdefinitu nahi izan zuen, pintura tradizionalaren mugak zabalduz. Formazio ofizial bereziturik eduki gabe lotu zitzaion arteari; Rio de Janeiroko arte giroan sartu zen 1940ko hamarkada bukaeran, eta parte hartu zuen mugimendu garrantzizkoenetan, hala nola baitziren Arte Konkretua eta Abstrakzio Geometrikoa, 1950eko hamarkadan zehar. Erakusketa hau Clarken bilakaeran zentratua dago, historikoki egituratutako hiru atalen bitartez: “Aurreneko urteak, 1948–1952”, “Abstrakzio Geometrikoa, 1953–1956” eta “Formaren aldaera: espazioaren modulazioa, 1957–1958”. Atal bakoitzak Clarken ideia esanguratsuenak aurkezten ditu, eta, obra hautatu batzuen bitartez, arretaz ispilatzen du bere garapen artistikoa.
Lygia Clarken aurreneko sorkarien erakusgarri honek, artistaren jaiotzaren mendeurrenean egina delarik, nazioarteko arreta berritua eskaintzen dio gerraondoko panorama latinoamerikarrean ezinbestekoa den artista bati.
Curator: Geaninne Gutiérrez-Guimarães
Lygia Clark 
Biolontxelo-jotzailea (O Violoncelista), 1951 
Olio-pintura mihise gainean 
105,5 x 81 cm 
Bilduma pribatua 
© Courtesy of “The World of Lygia Clark” Cultural Association
&nbsp;
&nbsp;

Europatik Latinoamerikara

Pinturaz haratago

Artea bitartekari gisa

Artearen eta terapiaren artean

Lygia Clark. Pintura eremu esperimental gisa, 1948-1958

Lygia Clark (Belo Horizonte, Brasil, 1920–Rio de Janeiro, Brasil, 1998) XX. mendearen bigarren erdiko sortzaile gailen bat izan zen, abstrakzioaren

Lygia Clark. Pintura eremu esperimental gisa, 1948-1958 | Guggenheim Bilbao Museoa

1923an jaio zen Richard Artschwager, Washington D. C.n, eta 2013an hil, Albany-n (New York). 1948an Cornell-eko Unibertsitatean (New York) lizentziatu ondoren, eskolak hartu zituen abstrakzioaren aitzindarietako batekin: Amédée Ozenfant artistarekin. 1950eko hamarkadaren hasieran, Artschwagerri zurgintza interesatzen hasi zitzaion, eta altzari xumeak egin zituen. Hamarkada haren amaieran suak haren tailerra hartu eta suntsitu egin zuen. Ondorioz, zakarretara botatako material industrialak erabiliz hasi zen eskulturak egiten, eta, gero, pintura, marrazketa, kokapen zehatzeko instalazioak eta argazkilaritza ere sartu zituen bere jardunean.

Artschwagerren lehenengo erakusketa 1959an izan zen, New Yorkeko Art Directions Gallery delakoan, eta, ondoren, 1965etik aurrera Leo Castelli galerista aitzindariak eskaini zizkion banakako erakusketa ugariak etorri ziren. Hona hemen artistaren mende erdiko ibilbideari eskainitako atzerabegirako garrantzitsuetako batzuk: Up and Across Alemaniako Nuremberg hiriko Neues Museoan; Vienako Museum für angewandte Kunst (MAK) museoan egindakoa (2002); Suitzako Kunstmuseum Winterthur museokoa (2003); Painting Then and Now erakusketa, Museum of Contemporary Art-en, Miamin (2003); Up and Down/Back and Forth, Berlingo Deutsche Guggenheimekoa eta New Yorkeko Whitney Museum of American Art museoak antolatutakoa Richard Artschwager! (2012).
Artschwagerrek bide bitxia egin zuen artearen munduan 1950eko hamarkadaren hasieratik XX. mendearen hasierara arte: espazioaren eta hura osatzen duten eguneroko objektuen asimilazio bisuala zerbait arrotza eta ezezaguna bihurtu zuen. Haren lanean (bai piktorikoa, bai eskultorikoa), intxaurrondo-zuraren bilbea imitatzen duen formikazko taula anonimo bat objektu horixe da, baina baita zurezko plano baten irudikapena ere; mahai bat eta aulki bat altzariak, eskulturak eta irudiak dira aldi berean, eta margolan edo eskultura bat “irudi-anitza” izan daiteke, edo “hiru dimentsioko natura hila”. Irudien mundua —zeinak zentzumenen bidez antzematen baitira— eta objektuen mundua —zeinak fisikoki hautematen baitira— behatzaile gisa dagokigun espazioan uztartzeko asmoz, Artschwagerrek lehen planoan kokatu zituen pertzepzioaren egiturak.
Argazkia: Richard Artschwager in his exhibition Gegenwärtig aber ungenau, Georg Kargl BOX, Vienna, 2005.

Artschwager, Richard

Germano Celantekin Richard Artschwagerri buruz

Elkarrizketa

Richard Artschwager

Harridura ikurra, 2010

Piano handia, 2012

Emakumea zutik (Dirne), 1999

Erretratua I, 1962

Titulurik gabea (Patatak V), 1997

Datak berrikusteko daude
Erakusketa honetan Richard Artschwagerren (Washington, D. C., 1923–Albany, AEB, 2013) sorkuntza-ibilbidea aztertzen da. Artschwagerrek pinturaren eta eskulturaren artean egin zuen lan, eta hizkuntza berezi bat garatu zuen bere garaiko etxeko material berrietatik abiatuta. Germano Celant komisario ospetsuak prestatu du proiektua, eta Guggenheim Bilbao Museoak eta MART – Museo di arte moderna e contemporanea di Trento e Rovereto museoak antolatu dute. Proiektuak ia 70 obra biltzen ditu, eta baita oso gutxitan erakutsi diren artxiboko material eta dokumentuen sorta zaindu bat ere.
Labirinto ireki bat balitz bezala diseinatuta dago erakusketa, eta Artschwagerren obrako alderdi nagusiak jartzen ditu agerian. Lanen multzo zabala dakar, hirurogeiko hamarkadaren hasieran egindakoetatik XXI. mendeko lehenengo hamarkadan egindakoetara; hain zuzen ere, zurezko obra goiztiarrak, formikazko egiturak eta Celotex gaineko margolanak, nylon-ilezko eskulturak eta “txokoko obrak”, zaldi-zurdaz egindako piezak, eta blp izenekoak (1968an hasi zen artista blp izeneko esku-hartzeak egiten, banaka edo seriean, barnealde espezifikoetan edo hirigune osoetan).
Artschwager ebanista izan zen bere ibilbide profesionalaren hasieran, eta oso garrantzitsua izan zen aldi hura. Beti nahi izan zituen elkartu figurazioa eta abstrakzioa, diseinua eta berrikuntza artistikoa, eta, ironikoa bada ere, gauza funtzionalak eta alferrikakoak konbinatzen saiatzen zen.
Bere pinturaren eta eskulturen bidez, Artschwagerrek ibilbide berezi bat proposatu zuen, eta eskulana eta industrializazioa konbinatu, espazioa eta bertako objektuak eta izakiak barnean hartuz. Artistak tokiak, eguneroko bizitzako eszenak eta altzari arruntak (mahaiak, aulkiak, armairuak, etab.) irudikatzen zituen, eta berrinterpretatu egiten zituen material industrial arruntak erabiliz; besteak beste, formika, Celotexa, pintura akrilikoa eta kautxuz estalitako zaldi-zurdak. Halaber, forma geometriko purua aztertu zuen, batez ere eskulturetan; abstrakzioan murgildu zen, eta irudi trinkoak erabili zituen nolabaiteko ilusionismo piktorikoa irudikatzeko. Estilistikoki, Artschwagerrek berariazko anbibalentzia erabili zuen, oso bereizgarria, eta hala, aurre egin zion minimalismoa edo pop artea bezalako joeren dogmatismo ikonografikoari. Ematen zuen azken horiek elkarren aurkako antagonismoa defendatzen zutela nolabait, baina Artschwagerrek, kontrakoen arteko gatazkei lekua utzi ordez, sintesia bilatu zuen; elementu eta aukera guztiak sartu zituen, oso ezberdinak izanda ere, eta integratu egin zituen. Adierazi zuenez, “gauza arrunten eta artelan gisa hautematen ditugun gauzen arteko muga interesatzen zait batez ere”.
Artschwagerren obrak etengabe jartzen ditu zalantzan itxura eta funtsa, eta ontologiaren, epistemologiaren eta estetikaren esparru filosofikoetan murgiltzen da zorroztasunez eta adimenez. Horri esker, munduaren interpretazio fina eta errealista, umoristikoa eta, aldi berean, monumentala eskaintzen du.
Richard Artschwager 
Atea } (Door }), 1983-84 
Akrilikoa eta laka zur eta beira gainean, metala; bi atal 
207,6 x 165,1 x 24,8 cm 
Bilduma: Kerstin Hiller eta Helmut Schmelzer, maileguz honi emana: Neues Museum Nürnberg 
Argazkia: Annette Kradisch 
© Estate of Richard Artschwager, VEGAP, Bilbao, 2020

IN MEMORIAM

Richard Artschwager, Germano Celant-en ikuspegia

Richard Artschwager, gakoak

Erakusketak nola antolatzen diren Carolina Erdociarekin

Datak berrikusteko daude Erakusketa honetan Richard Artschwagerren (Washington, D. C., 1923–Albany, AEB, 2013) sorkuntza-ibilbidea aztertzen da.

Richard Artschwager | Guggenheim Bilbao Museoa

18€ Helduak - 9€ Erretiratuak - 9€ Ikasleak

Guggenheim Bilbao Museoaren TopARTE ekimenak ingurune hurbileneko erakunde eta eragile kulturalekin duen konpromisoa berretsi nahi du. Elkarlan emankor horren ondorioz, askotariko programa bat sortu da; diziplina anitz biltzen ditu, eduki eta formatu ugari, eta guztiei zuzenduta dago.
Horrenbestez, ekimen horren esparruan, hainbat diziplinatako jarduerak aurkezten dira Museoan; besteak beste, arkitektura, zinema, dantza, diseinua, gastronomia, musika, performancea eta antzerkiarekin erlazionatutakoak.

Erakusketak

Aurrekoak

Alex Reynolds. Bada lege bat, esku bat, abesti bat

Bilbo eta pintura

Kandinsky

Lee Krasner. Kolore bizia

Artea ikasbide 2020

William Kentridge: 7 atal

Lygia Clark. Pintura eremu esperimental gisa, 1948-1958

Richard Artschwager

Erakusketak orain ikusgai

#MYGUGGENHEIMBILBAO