Ehunak eta abstrakzioa

Jagoda Buić
Gauaren zatiak, 1976
Artilea, sisala, aparra eta hari metalikoa
256 × 230 cm
Centre Pompidou, Musée national d’art moderne, don des Amis du Centre Pompidou, Cercle international global, 2021
© Jagoda Buić. Eskaintza Richard Saltoun Gallery, Londres

Sheila Hicks
Ehunezko freskoa, 1977
Lihozko, zetazko eta kotoizko mataza bihurrituz osatutako 5 panel
300 × 340 cm
Demisch Danant, New York, Galerie Frank Elbaz, Paris, Sikkema Jenkins & Co., New York
Argazkia: Eskaintza Sheila Hicks, Demisch Danant (Nueva York), Galerie Frank Elbaz (París), Sikkema Jenkins & Co. (Nueva York)
© VEGAP, Bilbao, 2021

1969an Wall Hangings erakusketa antolatu zuten New Yorkeko Museum of Modern Art-en: ehun-obrak erakutsi ziren lehen aldiz arte-museo batean. 1962tik aurrera, Lausanako Nazioarteko Biurtekoa sortuz geroztik alegia, Ekialdeko Europako eta AEBko artisten sorkuntza erradikalak tapizgintzaren lengoaia kodetua birdefinitzen saiatu ziren. Obra horiek, maiz neurri handikoak zirenak, hormatik askatzen ziren eta espazioa inbaditzen zuten. Hasieran “Tapizgintza berria” izena ematen zitzaien, eta terminologia horrek artisautzaren eremuarekin lotzen zituen obrak; horregatik, arian-arian bazterrean utzi eta “Fiber Art” edo “Ehun-artea” izena jarri zieten. Zaila da bitarteko artistikoen arteko hierarkiak ezabatzea, eta misoginiari aurre egin behar izan zitzaion gainera, ehun-lanak sarri lotzen baitira unibertso femeninoarekin. Aurèlia Muñoz, Jagoda Buić, Sheila Hicks eta Lenore Tawney izan ziren, besteak beste, bere burujabetasuna askatasunez aldarrikatzen zuen ehuneskulturaren erakuslerik nabarmenenak. Beren sorkuntza abstraktuek gogora dakarte AEBn garaturiko eskultura minimalista formagabeen korrontea, materiaren eta testuraren efektuak balioesten dituena.