“Poiretek jantzitako caipiratxo” bat

Tarsila do Amaral
Autorretratua (Manteau rouge) [Auto-retrato (Manteau rouge)], 1923
Olio-pintura mihise gainean
73 × 60,5 cm
Museu Nacional de Belas Artes / Ibram, Rio de Janeiro
© Tarsila do Amaral Licenciamento e Empreendimentos SA
Argazkia: © Museu Nacional de Belas Artes/Ibram, Rio de Janeiro / Jaime Acioli

Tarsila do Amaral
Autorretratua I (Auto-retrato I), 1924
Olio-pintura kartoi gainean, aglomeratu panel gainean muntatua
41 x 37 cm
Acervo Artístico-Cultural dos Palácios do Governo do Estado de São Paulo, São Paulo
© Tarsila do Amaral Licenciamento e Empreendimentos SA
Argazkia: © Artistic-Cultural Collection of the Governmental Palaces of the State of São Paulo / Romulo Fialdini

Parisen bizi zen artista brasildarra izanik, Tarsilak hainbat estereotipori aurre egin behar izan zien gizonek menderatutako arte-sistema eurozentriko hartan jardun ahal izateko. Haren gorpuzkera eta janzkera ez ziren inoiz oharkabean pasatzen. Kritikak “freskotasun exotikoa” eta “emakumeen berezko fintasuna” espero zituen Tarsilarengandik eta haren pinturarengandik, artistaren Parisko lehen erakusketen harira Frantziako prentsan argitaratu ziren aipamenetan irakur daitekeenez.

Tarsilak bere itxura fisikoa baliatu zuen Brasilgo emakume artista modernoaren pertsonaia —ordura arte ezezaguna— eraikitzeko, eta ezarritako kanonak irauli zituen bere autorretratuetan.

“Poiretek jantzitako caipiratxo” hura (Oswald de Andradek eskaini zizkion bertsoek dioten gisa), “Brasil sakonaren” bozeramaile bihurtu zen, Parisko gustuekin sintonia ezin hobean beti ere, baina benetako abangoardiako artista zela erakusten omen zuen nabarmenkeria-kutsua galdu gabe.