NIRE LANAK GEHIENGOARENTZAT DIRA

Katu burudun totema (Cat Head Totem), 2000
Poliuretanoa, erretxina, metalezko oina eta armazoia, itsas belarrien oskolak, harriak eta koloretako ispilu zatiak
335 × 213 × 140 cm
Niki Charitable Art Foundation, Santee, AEB
© Niki Charitable Art Foundation, Santee, AEB
Argazkia: © NCAF/Thomas Marlow.
Erakusketaren argazkia: Niki in the Garden, Garfield Park Conservatory, 2007

“Güell parkean zirrarak sentitu nituen, tximistak. Dardarka hasi nintzen. Egun horretan, argi neukan nire patua: egun batean, neuk ere, nire eran, egingo nukeen lorategi fantastiko bat.”

Niki de Saint Phalle artistarentzako bere sormenaren arrazoietako bat alaitasuna, umorea eta kolorea eskaintzea zen. 1960ko hamarkadatik aurrera hasitako arkitektura-proiektu erraldoiek artearen ikuspegi horri erantzuten zioten: pertsona bakoitzarengana jotzen dute eta jendea zoriontsu egiten saiatzen dira. Italiako Tarotaren lorategia Saint Phalleren artelan publiko garrantzitsuena, eta handinahiena, izan zen. Oso artista gutxik lortu dute horren artelan publiko handi eta konplexua eraikitzea; izan ere, Saint Phallek berak oso-osorik finantzatu zuen, haren artegintzarekin lotutako produktuen eta argitalpenen salmentaren bitartez. Lorategian bildutako pieza bakoitzak hainbat interpretazio-maila eskaintzen du, eta eduki konplexua dute, baina, askotan, haien itxura dela-eta, azaleko irakurketa baten alde galtzen da konplexutasun hori. Irakurketa horretan sakontzen badugu, Saint Phalleren artegintzaren azpian gizarte arazoekin lotutako gaiak daudela ohartuko gara. Lehenetariko artistetako bat izan zen arrazakeriaren, eskubide zibilen, eta, geroago, AEBko kultur aniztasunaren inguruko gaiak jorratzen. 1980ko hamarkadan, hiesaren ondorio lazgarrien inguruko jakintza zabaltzeko erabili zuen artea, eta horretan ere aitzindari izan zen.