in situ: Mark Leckey. Eta hantxe zegoen hiria bere bikaintasunean
2025.11.14 - 2026.04.12
Eta hantxe zegoen hiria bere bikaintasunean erakusketa Guggenheim Bilbao Museoaren in situ programako bigarren erakusketa da. Erakusketa-sail berri horrek gonbidapena luzatzen die artista garaikide ezberdinei kokapen zehatzeko obrak propio egin ditzaten erakustaretoko arkitekturarekin elkarrizketan aritzeko. Mark Leckeyk (Birkenhead, Erresuma Batua, 1964) herri-kulturaren, teknologiaren eta memoria kolektiboaren arteko intersekzioa planteatzen du, eta irudi historikoak testuinguru berrietan kokatzen ditu iraganaren eta orainaren arteko elkarrizketa eragiteko. Bere lanak nostalgiari eta klase sozialei buruz hausnartzeko bidea irekitzen du, eta hedabideek eta teknologiak gure identitatea eta pertenentzia-sena nola zehazten dituzten aztertzen du.
Leckey Liverpool inguruan hazi zen 1970eko hamarkada amaieran eta 1980koan zehar, eta Ingalaterrako industria-eremu nagusien gainbehera betean eta gainbehera horrek gizartean eragin zituen zatiketen erdi-erdian iritsi zen helduarora. Lantegi mordoa itxi zen, komunitateak apurtuz joan ziren, eta masa-kultura —telebistak eta publizitateak zabaltzen zuten hura— paisaia-mota berri bat bihurtu zen. Giro asaldatu eta mediatizatu hartan piztu zitzaion artistari irudiek, soinuek eta teknologiek pertenentzia-sen eta irudimen partekatu bat eraikitzeko duten gaitasunarekiko grina.
Erakusketa honetarako, Sassettaren Itsas bazterreko hiria (1424) margolana izan du inspirazio-iturri Leckeyk: mendebaldeko artegintzan hiri-ingurunea gai nagusitzat hartu zuen lehen paisaietako bat. Margolanak muino batean altxatzen den Erdi Aroko hiri gotortu bat erakusten du, geometrikoki konplexua baina laua den plano batean margotuta. Leckeyren arabera, “hiriak fisikaren legeak gainditzen ditu; iraganeko hiria da, baita etorkizunekoa ere”. Bere interpretazioan, bi dimentsioko irudiak forma eskultorikoa hartzen du, eta errealitate materialaren eta esparru immaterialaren arteko atalasean datza, benetakoaren eta asmatuaren artean.
Instalazioan, asmatutako kontakizun baten parte bihurtzen da eskultura, eta, kontakizun horretan, artistak berak konposatutako sei minutuko soinu- eta argi-bukle batek zehazten du denboraren erritmoa. Soinu-anbientazioa —audio aurkituen zatiak, musika eta ahots bakan batzuk gainjarriz eraikia— korronte bat bezala hedatzen da, bat-bateko ahotsek edo melodiek eteten duten korronte bat. Haren progresioa egunsentitik ilunabarrera bitarteko argi-ziklo aldakor batean islatzen da. Erdira iristean, soinu-bandaren puntu gorenarekin bat egiten du efektu estroboskopiko bizi batek, eta aretoa distira ia itsugarriz betetzen du une labur batez. Argia eskulturaren gainean proiektatzen da zuzenean, eta dinamizatu egiten du haren gainazala: berez objektu solidoa dena agerpen dirdaitsu bihurtzen du. Elementu immaterial horiek, hau da, soinuak eta argiak, obraren ildo narratiboa eta giroa egituratzen dituzte, eta erakustearen eta ezkutatzearen arteko jokoan dabilen denbora-tarte kargatu batean biltzen dituzte ikusleak.
Espazio fisikoak, soinuak eta argiak Indar ikusezinekin —izan sistema digitalak zein esperientzia transzendenteak— elkartzean sortzen duten eraldaketa eta ezegonkortasuna irudikatzen ditu instalazio honek. Elementu materialak eta immaterialak uztartuta, berehalakoa, bitxia eta transzendentea den topaleku bat taxutu du Leckeyk, begiekin ikus daitekeenak eta ikusezina denak elkarrekin talka egin dezaten bertan.
Aretoak: 204, 208
Komisarioa: Lekha Hileman
Mark Leckey
Erakusketaren ikuspegia, Eta hantxe zegoen hiria bere bikaintasunean (And the City Stood in its Brightness, 2025) Guggenheim Bilbao Museoan
Museoan





